9 juni … euforie of herwonnen vrijheid?

Vandaag ben ik op mijn hoede over dat nakende perspectief. Wordt woensdag 9 juni een kantelmoment? Mensen en bedrijven kijken meer dan ooit uit naar de mate waarin de regering die dag de teugels zal vieren. 

Hoe sterk worden de beperkingen op het aantal onderlinge sociale contacten afgebouwd? Mogen er meer knuffelcontacten? Vervalt de ‘social distancing’ regel in de privésfeer? Zullen we geen mondmaskers meer moeten dragen? Kortom, keren we (nu al) terug naar het pre-pandemisch regime? De boog tussen politici en virologen staat gespannen. Hoever we kunnen versoepelen zonder de epidemie weer zuurstof te geven, is maar de vraag. We moeten absoluut een herhaling van het scenario van vorig jaar vermijden. Ook tijdens die zomermaanden waren we overmoedig met versoepelingen. De tweede coronagolf brak toen de euforie. 

Met dat verschil dat de zaken er vandaag anders voorstaan. De vaccinatiecampagne draait op volle toeren – een succesvol titanenwerk met dank aan de duizenden vrijwilligers. Bovendien daalden de coronacijfers de afgelopen weken structureel. Toch mogen we ons niet laten verblinden. De druk op de gezondheidswerkers zal niet snel afnemen. Heel wat medische behandelingen voor niet-Covid patiënten werden uitgesteld en die achterstand willen de ziekenhuizen inhalen.

Ondanks het positivisme bij het gros van de bedrijven – volgens de Nationale Bank steeg het vertrouwen van de ondernemers vorige maand naar het hoogste peil in veertien jaar – breekt voor de arbeidsmarkt een moeilijke periode aan. De schaarste aan talent blijft groeien, ondanks de verwachting dat de werkloosheid, en dus het aanbod, gaat stijgen wanneer de steunmaatregelen worden stopgezet. Bovendien verwachten onze economen dat het aantal herstructureringen en faillissementen later dit jaar jammer genoeg gaat pieken. Niet voor niets bleef het VBO er de voorbije maanden op hameren dat er behalve de tijdelijke liquiditeitsmaatregelen hoogdringend nood is aan structurele solvabiliteitsmaatregelen.

Ten slotte zal ook de ‘terugkeer naar het werk’ het aanpassingsvermogen van zowel de medewerkers als de werkgevers op de proef stellen. Zo’n terugkeer, en dus ook de afbouw van de telewerkverplichting, is nodig om de heropstart van onze economie te boosten. Maar het nieuwe arbeidsnormaal, dat het midden houdt tussen fysieke aanwezigheid en telewerk, vergt ook een wendbare arbeidsorganisatie.

We mogen hopen op meer vrijheid. Perspectief bieden betekent echter niet alle remmen los. De grens tussen euforie en gezond verstand is breed genoeg om ons niet te laten misleiden. Het is niet omdat een versoepeling mag, dat ze ook moet. Laat ons solidair waken over het perspectief op onze herwonnen vrijheid en de vruchten plukken van alle inspanningen die we samen al langer dan een jaar volhouden. Laat ons waar zinvol afstand houden, handen ontsmetten en mondmasker dragen. Laat ons bedrijven de arbeid flexibel organiseren zodat we opnieuw kunnen op- of doorstarten. Laat ons ondernemers de kansen die we op 9 juni zullen krijgen, grijpen om ons optimaal voor te bereiden op het nieuwe normaal vanaf september. Laat ons met anderen woorden niet leiden door de euforie, maar door het gezond verstand.