Hoe heeft corona het aangezicht van toelevering veranderd?

Corona heeft de manier waarop we met elkaar omgaan en hoe we handel drijven grondig dooreengeschud. Niet alleen tijdens de lockdownmaanden zelf, toen de deuren van veel bedrijven verplicht dicht bleven. Ook nadien zijn we niet helemaal terug kunnen keren naar wat de maatstaf was. Maar hoe ziet dat nieuwe normaal er nu uit voor toeleveringsbedrijven? Hoe hebben zij zich aangepast aan de pandemie en aan de schaarste aan grondstoffen die eruit volgde?

In 2020 ondergingen we met zijn allen enorme economische disrupties. Sommige bedrijven gingen eraan ten onder, andere stond sterker in hun schoenen dan ooit tevoren. Zo gaat dat in crisismomenten. Een van de winnaars van de coronapandemie was ongetwijfeld de big tech sector. Digitalisering en alles wat daarmee te maken heeft werden een versnelling hoger geschakeld. Metaalbedrijven die rekken en hardwarecomponenten maakten voor bijvoorbeeld datacentra, of constructiestaal om ze op te richten, hadden dan ook de wind flink in de zeilen en lieten in 2020 een recordgroei optekenen. Dit waren de duidelijke winnaars, maar de pandemie gaf tegelijkertijd aanleiding tot eerder subtiele opportuniteiten die grote gevolgen hebben op lange termijn. Dan denken we vooral aan wat big tech nu allemaal precies mogelijk maakt en hoe de interesse wereldwijd aanwakkerde om daarvan gebruik te maken. Industrie 4.0 en haar principes werden plots realiteit in de industrie.

De mosterd hoefden bedrijven niet van heel ver te halen. Met winkels die dicht bleven, werd online shoppen het credo. De sterkte van platformen zoals Amazon en dichter bij huis Bol.com is dat ze consumenten weten samen te brengen op één locatie. Naarmate ze groeien, kunnen ze klanten nog meer opties aanbieden, wat dan weer resulteert in nog meer klanten en nog meer mogelijkheden om te investeren in die servers, rekenkracht, data-analyse… waarvan toeleveranciers in metaalbewerking dan konden profiteren. 

Maar moet de metaalindustrie niet haar eigen e-commerce platform creëren? Een plaats waar iedereen die zijn gading zoekt in metalen componenten terechtkan? In 2019 leek zo’n idee nog van de pot gerukt, anno 2022 klinkt dat allemaal niet meer zo vreemd.

Om te weten of zo’n initiatief kans op slagen heeft, moeten we de nauwe relatie tussen OEM’ers en toeleveranciers onder de loep nemen. De meeste toeleveranciers halen hun inkomsten uit verschillende bronnen. Een aantal grote, trouwe klanten voor wie ze het gros van hun omzet draaien, en dan een hele reeks kleinere die ervoor zorgen dat de machines kunnen blijven draaien. Ook in die relatie heeft digitalisering al haar intrede gedaan. Wie erin slaagt om een gedigitaliseerde en geautomatiseerde flow te creëren van order tot afgewerkt product, kan er veel meer kleine orders bijnemen. Even eenvoudig als het retailplatform er een extra bestelling bijneemt. Maar wat met die grotere accounts? Hoe kan digitalisering toeleveranciers helpen om tot een hechtere samenwerking te komen, tot echte partnerschappen? 

De relatie tussen OEM’ers en de maakbedrijven die hen componenten toeleveren zit immers dieper dan de klassieke e-commerce transacties zoals we die uit de retail kennen. Daar is prijs niet de enige driver en wordt er niet zomaar overgestapt naar een concurrent. Diepgaande kennis van de producten en processen van de klant die bijdraagt tot een betere maakbaarheid, een passende logistieke service…: dat valt niet zomaar te automatiseren. Hier heeft men echt nood aan betrouwbare partners, of het nu gaat om toelevering in lassen, plaatbewerking, verspaning, warmtebehandeling, poedercoatings… Kan deze relatie zomaar omgezet worden in een e-commerce model?

Voor de pandemie zou iedereen volmondig nee geantwoord hebben. Maar vandaag is het voor ons allemaal wat comfortabeler geworden om virtueel zaken te doen. 

Een tweede belangrijke pijler in deze evolutie kan het potentieel achter Industrie 4.0 zijn. Dat kan deuren openen naar meer e-commerce mogelijkheden. Als artificiële intelligentie krachtiger blijft worden, kan ze dan op een dag bepalen wat er gemaakt kan worden en wat niet? En waar en wanneer dat dan het beste kan gebeuren? Kan dit dan de ruggengraat vormen voor een soort van Amazon voor toeleveranciers in de metaalindustrie? 

De machinefabrikanten kijken in elk geval al in die richting om hun machines efficiënter, betrouwbaarder en eenvoudiger om programmeren te maken. Er zitten al zulke elementen verweven in machines die vandaag op de markt zijn. En wat als we die slimme machines dan zouden connecteren doorheen de volledige toevoerketen, van metaal servicecentra tot toeleveranciers? Iedereen die samenwerkt om de klant zijn juiste stuk te bezorgen, al dan niet geassembleerd en verpakt, in de juiste hoeveelheid en op het juiste moment. Net wat de nieuwe generatie klanten, die gewoon zijn om spullen te bestellen met een muisklik, zoekt.