Safety first, ook bij handbediend laserlassen

De voordelen van laserlassen kennen we al langer. Nu is men erin geslaagd om de technologie in handbediende apparaten te verwerken. Dat opent bijzonder veel mogelijkheden. Niet het minst om de drempel naar lassen te verlagen. Maar ook de geringe warmte­ontwikkeling en snelheid van werken zijn belangrijke voordelen om aan te stippen. Maar zoals met elk nieuw proces, moeten we ook aandacht hebben voor de vereiste veiligheidsmaatregelen. Lastek heeft net een rapport klaar dat wereldwijd vergaarde kennis rond dit onderwerp bundelt. Vanaf vandaag gratis te downloaden op hun website. Alvast een voorsmaakje van de belangrijkste aandachtspunten.

De toestellen van Fanuci vertalen het laserlassen naar de dagelijkse praktijk in lasateliers. Immers, door de kracht van het laserlassen samen te ballen in een handbediende unit, kan de techniek nu op veel grotere schaal ingang vinden. Lastek is exclusief verdeler voor Fanuci voor de Benelux-markt. “Een markt waar de schaarste aan ervaren lassers zeer hard speelt. Met de introductie van deze technologie willen we onze klanten ondersteunen om meer te kunnen doen met minder. Want de kwaliteit die deze toestellen afleveren is onberispelijk en in combinatie met de tijdswinst die te boeken valt dus zeer interessant”, vat Peter Boodts van Lastek samen.

Lastek ontfermt zich niet alleen over de nodige opleiding en service bij de toestellen zelf, maar ook over de veiligheidsmaatregelen die nodig zijn. 

“Elk proces stelt bepaalde eisen om veilig aan de slag te kunnen, voor de lasser zelf en voor de mensen die in de omgeving aan het werken zijn. De uitdaging voor handbediend laserlassen is dat het wettelijke kader verspreid zit over verschillende normen, zoals EN60825 en EN207, en niet altijd vermeldt wat er voor handlaserlassen geldt. We zijn daarom zelf aan de slag gegaan om wereldwijd geldende aanbevelingen uit te pluizen en om te zetten in één duidelijk document met alle richtlijnen voor onze klanten. Een noodzaak, want de impact van blootstelling aan het laserlicht kan ernstige gevolgen hebben. Bij handheld toestellen gaat het meestal om een fiberlaserbron, die zich in de meest gevaarlijke klasse bevindt. Het is niet voor niets dat fiberlasersnijmachines een volledige omkasting met speciaal gefilterd venster meekrijgen”, waarschuwt Boodts. 

Het resultaat is een rapport dat de belangrijkste veiligheidsvoorschriften samenvat en dat voortdurend geüpdatet zal worden naarmate er nieuwe inzichten komen. 

Er is een opsplitsing in twee delen: wat nodig is voor de lasser, en wat nodig is voor de omgeving. Boodts: “Laserlassen vraagt in de eerste plaats om oogbescherming. Een deel van het laserlicht bevindt zich immers in het spectrum dat onzichtbaar is voor het menselijk oog, maar dat niettemin bij slechts een fractie blootstelling tot blindheid kan leiden. Schade die bovendien onomkeerbaar is.” 

In functie van de laserbron verschilt het spectrum, uitgedrukt in nanometer, en moet de CE-conforme laserveiligheidsbril dus gekozen worden. Die moet volgens de EN207 de optische dichtheid (OD) en de beschadigingsdrempel (LB) vermelden. “Hou daarnaast, zoals bij een veiligheidshelm, rekening met de levensduur van de bril. Vervang ze volgens de specificaties van de fabrikant.”

Het laserlicht kan niet alleen schade aan het oog berokkenen, maar ook aan de huid. Beschermende kledij is dus een must. “Voor booglassen geschikte laskledij leent zich evenzeer tot laserlassen.”

Het werkstuk zal slechts een deel van het laserlicht absorberen, de rest wordt gereflecteerd in de ruimte. 

“Een risicoanalyse zal uitmaken hoe de lasergolven zich door een specifieke ruimte zullen bewegen. De hoogte van het plafond, de matheid van de verf, de gebruikte materialen, de ruwheid van het oppervlak… zijn allemaal parameters die een invloed uitoefenen op hoe ver de gereflecteerde lasergolf reikt. Een audit van de werkomgeving is daarom aangewezen. Het ideale scenario is uiteraard om laserlassen te laten gebeuren in een gesloten ruimte, waar speciale borden iedereen waarschuwen voor het potentieel gevaar van lasergolven, zodat men de ruimte niet betreedt zonder persoonlijke bescherming. Vermijd ook inkijk vanuit kantoor of vanop bordessen, of zorg – als die er toch is – voor speciale filters of rolluiken.” 

“Ten slotte moeten de gebruikers voldoende kennis hebben en waakzaam blijven. Valt het laserlaspistool eens uit de handen, meld dat dan aan de verantwoordelijke. Wanneer de oriëntatie van de spiegels in het laserlaspistool verandert, kan dit immers verstrekkende gevolgen hebben. Zorg dat iedereen ook perfect weet wat te doen als er zich een incident zou voordoen. Hoe sneller het slachtoffer bij een oogarts geraakt, hoe beter”, aldus Boodts.

Is de investering in laserlassen dan wel nog de moeite waard, met al deze veiligheidsprotocollen? Boodts: “Voor elk lasproces gelden specifieke veiligheidsmaatregelen. Het is een kwestie van iedereen te wijzen op de gevaren en de juiste bescherming te voorzien, voor de lasser en in het atelier. Zoveel verschil met andere lasprocessen is er in principe niet. Maar de voordelen qua tijds- en kwaliteitswinst en vooral de lage instapdrempel maken laserlassen echt het antwoord op veel van de uitdagingen waar lasbedrijven voor staan.” 

Lastek heeft zijn aanbod uitgebreid met alles wat nodig is om dat doel te bereiken. Van verschillende laserlasbrillen tot vaste of verplaatsbare laserlasschermen in verschillende kwaliteiten, van de juiste handschoenen tot ademhalingsbescherming met aangepaste oogbescherming. “Maar we willen onze klanten vooral ondersteunen met de nodige expertise hierrond. Voor alle vragen in verband met veiligheid kunnen ze bij ons terecht. Op onze website is ook een rapport te downloaden dat alle kennis hierrond bundelt.”