Hoe waardevol is een efficiënt ingericht magazijn?

Het magazijn bekleedt een sleutelpositie in elk bedrijfsproces, of het nu gaat om een kleine eenmanszaak, een kmo of een multinational, zeker ook in de metaalverwerkende sector. Een goed, efficiënt ingericht magazijn verhoogt immers de productiviteit aanzienlijk, zorgt voor kostenbesparingen en voorkomt veel ergernis bij werknemers. Het opmaken van een goed stappenplan en het maken van correcte materiaalkeuzes bij de inrichting van een magazijn is dan ook geen overbodige luxe.

Een goede productiviteit begint met de efficiëntie in de productiehal. In de loop der jaren zijn bedrijfsleiders gaan beseffen, dat de manier van opslaan van grondstoffen, halffabrikaten en afgewerkte producten een cruciale rol kan spelen in het succes van hun onderneming. Bedrijven die te gemakkelijk over hun magazijninrichting gaan, kunnen wel eens raar opkijken, want dit kan leiden tot extra handelingen, ergernis of onveilige situaties. Een magazijn efficiënt inrichten is dus geen sinecure en je houdt dan ook best rekening met een aantal aspecten. Als je vooraf goed nadenkt over welke producten er opgeslagen zullen worden en onder welke condities dat moet gebeuren, hoeveel voorraad je van die producten nodig hebt, wat een logische indeling zou zijn om een goed voorraadbeheer te hebben en wat de beste picking- en looproutes zijn, dan is de kans groter dat je magazijn op een efficiënte manier ingedeeld wordt. Op basis van al deze aspecten kan je immers een concreet inrichtingsplan maken met stellingen, platformen, magazijnliften …

Palletstellingen zijn ruimtebesparend. Bovendien kan je kiezen uit een uitgebreid gamma palletten uit hout, kunststof, metaal of zelfs karton. (Beeld: Wilco van Dijen)

Een geschikt stockagesysteem voor elke toepassing

Wie een bestaand magazijn verbouwt, start misschien best eerst met opruimen. Niet meteen het leukste klusje, maar een rommelig magazijn zorgt voor tijdverlies en verminderde productiviteit én leidt tot ergernis en ongevallen bij de werknemers. Er bestaan verschillende methodes die je daarbij kunnen helpen: de 5S-methode (scheiden, sorteren, schoonmaken, systematiseren of standaardiseren en standhouden), maar er zijn nog tal van alternatieve manieren. Voor metaalbewerkers is een brede waaier van opslagsystemen mogelijk. Ze maken daarbij best eerst de keuze tussen een manueel, semi- of volautomatisch systeem. Magazijnruimte is sowieso kostbaar en daarom is het belangrijk om elke m³ zo efficiënt mogelijk te benutten. Volume, gewicht en type goederen bepalen welk materiaal je daarbij best gebruikt. Er zijn dan ook onnoemelijk veel mogelijkheden, waaruit we er in dit artikel een paar nader belichten: stellingen of (hoogbouw)magazijnen, verdiepingsvloeren en plateau- of magazijnliften.

Stellingen

Voor de opslag van kleingoed, volumineuze goederen en palletten zijn er veelzijdige magazijnstellingen beschikbaar. Zo zijn palletstellingen niet meer weg te denken uit de interne logistiek. Ze zijn ruimtebesparend en je kan verschillende types palletten gebruiken: hout, kunststof, metaal … Er zijn uiteraard heel wat andere soorten stellingen beschikbaar: draagarmstellingen voor langwerpige materialen, legbordstellingen voor halfzware, grote voorwerpen, doorrolstellingen, die werken volgens het first in, first out (FIFO) principe, en nog veel meer. Die stellingen kunnen uitgebouwd worden tot een geautomatiseerd hoogbouwmagazijn of een kanaalmagazijn, waarbij meerdere opslageenheden achter elkaar in kanalen geplaatst worden en de goederen met behulp van zogenaamde shuttles opgeslagen en uitgehaald worden. Voor sommige toepassingen, bijvoorbeeld voor metalen platen, buizen en profielen, zijn systemen met uitrolbare laden geschikter. Daarbij komen de goederen volledig buiten de stelling en kunnen zo gemakkelijk manueel of rechtstreeks met de laadkraan of -brug opgepakt en getransporteerd worden. Voor de geordende indeling van deze stellingen kan je gebruik maken van een ruim assortiment dragers. Zo zijn er verschillende bakken en kratten, die vandaag vooral bestaan uit kwalitatieve en duurzame kunststoffen: stapelbakken in euroformaat, vouwbare, inklapbare en nestbare oplossingen … Soms gaat het om speciale bakken voor kritische onderdelen, bijvoorbeeld voor elementen met een oppervlaktebehandeling die best niet met elkaar in aanraking komen.

Plateauliftsystemen en magazijnliften maken maximaal gebruik van de beschikbare hoogte van de ruimte. Ze brengen het opgevraagde artikel binnen enkele seconden automatisch naar de werkopening.

Verdiepingsvloeren

Een verdiepingsvloer, ook mezzanine, platform, etagevloer of entresolvloer genoemd, verdubbelt de oppervlakte van de ruimte in één klap en wordt voor verschillende toepassingen gebruikt. Sommige bedrijven willen een platformvloer die afgesloten is om producten veilig en achter slot op te slaan, maar die ook demonteerbaar is om ergens anders weer op te zetten. Andere firma’s willen een platform om het te gebruiken als een extra ruimte voor kantine, archief, zelfs kantoor- of vergaderruimte. Bij stellingsystemen met tussenvloeren kunnen platformgangen tussen de stellingen ingebouwd worden of zelfs complete vloeren op de stellingen gemonteerd worden.

Geautomatiseerde plateau- en magazijnliften

Het paternostersysteem gaat terug tot de jaren 50. Deze magazijnliften zijn samen met de plateauliften nog steeds een veelgebruikte oplossing om maximaal gebruik te maken van de beschikbare hoogte en onderdelen optimaal op te slaan zonder ruimteverlies in de hoogte. Bij een magazijnlift wordt gebruikgemaakt van draagsets, terwijl de plateauliftsystemen uitgerust zijn met verschillende plateaus voor de stockage van goederen. Beide oplossingen brengen het opgevraagde artikel binnen enkele seconden automatisch naar de werkopening, waar het op ergonomische hoogte door de operator uitgenomen kan worden. Ze kunnen als stand-alone unit gebruikt worden, maar het magazijn kan ook stapsgewijs met meer modules vergroot worden, zelfs gecombineerd over meerdere verdiepingen.

Een goed ingericht magazijn is nooit af

Er zijn nog meer factoren die een rol spelen bij het efficiënt gebruik van een magazijn. Zo is het belangrijk om de voorraad slim te beheren via warehouse management software (wms) of door de kanban-methode, waarbij de voorraad just-in-time wordt aangevuld op basis van de vraag. Goed doordachte loop- en pickingroutes en de keuze van de juiste transportsystemen besparen de magazijnmedewerkers heel wat onnodige kilometers en een kleurcodering geeft duidelijk aan welke functie een ruimte, plek of product heeft. Het moet echter duidelijk zijn dat een efficiënt ingericht magazijn nooit af is. Het komt erop aan altijd goed te luisteren naar de mensen op de werkvloer. Zo is er de laatste jaren een trend naar modulaire oplossingen, waarbij het stockagesysteem kan meegroeien met het bedrijf en er vaak gekozen wordt voor plaatsbesparende containers.