Populariteit van toortsafzuiging groeit

Metaalbedrijven met lasactiviteiten in hun portfolio willen zorgeloos kunnen lassen waarbij zuivere lucht wordt gegarandeerd. Er zijn diverse methoden om lasrook op te vangen. “Toortsafzuiging oftewel on-torchafzuiging wint de laatste jaren aan populariteit”, stelt Rik Amand, lasspecialist bij Nederman, gespecialiseerd in milieutechnologie. 

“Lastoortsen met geïntegreerde rookafzuiging vangen de lasrook direct op bij de bron, boven het te lassen materiaal. De afzuiging vindt plaats via openingen in de mondstukken aan het uiteinde van de toorts. De rook wordt vervolgens via slangen naar een filter afgevoerd. Om de lasrook op de juiste manier af te zuigen en te behandelen moet de toorts aan een hoogvacuümsysteem zijn aangesloten. De unit – mobiel of centraal – levert het vacuüm aan de toorts, verzamelt en filtert de rook, en blaast vervolgens schone lucht terug naar de werkplaats”, legt Amand uit. 

Dergelijke oplossingen werden al in de jaren tachtig geïntroduceerd. “Maar destijds vonden lassers deze methode vaak onhandig of storend, aangezien de lastoortsen vrij zwaar waren. Door de jaren heen vond er echter veel productontwikkeling plaats. Dit leidde tot lichtere en ergonomische toortsen, die het werkgemak sterk verhogen ten opzichte van vroeger, terwijl ook het rendement van de afzuiging is verbeterd.”

Niet alleen in België groeit de vraag naar toortsafzuiging. “We zien ook een groeiende belangstelling in de Engelse, Nederlandse en de Duitse markt. Als je het vergelijkt met een afzuigarm, biedt het ook extra voordelen. Afzuigarmen zijn niet in elke situatie handig. Wanneer er bijvoorbeeld sprake is van objecten van grote omvang, is het erg moeilijk om de afzuigarm perfect te positioneren om de lucht voor 100% te kunnen capteren. Daarom zijn er de laatste tien tot vijftien jaar stappen gezet naar ruimtelijke reiniging waarbij de complete hal wordt gereinigd. Bij deze methode wordt de lucht constant gerecirculeerd in de werkplaats, waarbij vervuilde lucht herhaaldelijk door de filterunit wordt gezogen die de lasrook- en stofdeeltjes opvangt. Na het filteren wordt de zuivere lucht terug in de werkplaats geblazen.”

Toch is er, wanneer er sprake is van MIG-Welding (Metal Inert Gas Welding) een groeiende belangstelling voor de toortsafzuiging. “De rook wordt namelijk meteen bij de bron weggenomen. Op het moment dat de lasser last, heeft hij altijd de afzuiging bij zich, wat leidt tot een hogere flexibiliteit. Het afzuigen kan al met relatief lage debieten, tussen de 80 en 120 m3/uur aan 18 à 20 kPA aan onderdruk, afhankelijk van het systeem. Uit onderzoeksrapporten blijkt bovendien dat toortsafzuiging een rendement heeft van tussen de 70 en 90 procent, afhankelijk van de laspositie. Er is dus niet veel energie nodig om een lastoorts van afzuiging te voorzien, als je dit vergelijkt met ruimtelijke afzuiging.”

Maar niet iedereen is meteen overtuigd. “De lassers zelf moeten bereid zijn om met dit type toortsen te werken”, stelt Amand. “Bij het MIG-lassen is er mogelijk iets meer gas nodig om de bescherming van de las te vrijwaren en las­fouten zoals gasinsluiting te voorkomen, omdat de gastoevoer en afzuiging dicht bij elkaar liggen. Toch zijn deze systemen ontworpen voor het effectief afvoeren van lasdampen zonder het beschermgas en de laskwaliteit te beïnvloeden. Maar lassers die hoogwaardige lassen leggen, zullen sneller geneigd zijn om dit systeem in te praktijk te willen testen. Op die manier kunnen ze zelf ondervinden of de methode voor de specifieke toepassing geschikt is.” 

Nederman is al dertig jaar lang actief op het gebied van ontwikkelen van oplossingen met hoogvacuümtechnologie voor toortsafzuiging. “Wij bieden naast jarenlange expertise een serie oplossingen die erg volledig is en afzuigingen omvat voor één tot oneindig veel punten.”     ■