De waarheid over laserlassen

Laserlassen is in opmars. En terecht, door zijn intrinsieke eigenschappen biedt het voor veel toepassingen een betere verbindingstechniek dan de klassieke lastechniek. Maar zoals met zoveel nieuwe technologie doen er veel onwaarheden de ronde. CNC Europe, dat zijn eigen laserlastoestellen bouwt, wil daarom graag de puntjes op de i zetten. “Laserlassen vergt een ander veiligheidsbewustzijn omdat je de straal niet kan zien. De juiste maatregelen in acht nemen is primordiaal, maar laat je ook geen schrik aanjagen over de kostprijs van die veiligheidsmaatregelen”, vertelt zaakvoerder Patrick Favoreel.

Licht als gereedschap. Het fascineert Favoreel mateloos. Hij bundelde zijn passie, in eerste instantie, in de productie van laserlastoestellen. “Vanuit een specifieke vraag van een klant om laserlassen toe te passen bij de herstelling van matrijzen. Hij had een leverancier die hem een dergelijke oplossing kon aanbieden, wij ontwikkelden een eigen machine die het voor een derde van de prijs deed. Zo is de bal aan het rollen gegaan”, herinnert hij zich. 

Expertise die hij verder bleef doorontwikkelen tot de Lasermach PhotonWeld toestellen waarmee hij vandaag in de markt staat. “Onze laserbron werkt aan een pompfrequentie van 975 nm. Daardoor halen we minstens 22% meer rendement. De temperatuur mag wel minder fluctueren, maar dat lossen we op door met luchtkoeling en een dubbelcircuit warmtepomp te werken. Onze toestellen vallen hierdoor nooit stil, ook niet in de zomer. Bovendien zal de structurele kwaliteit van de las een pak hoger liggen.” 

Op voorwaarde dat je weet hoe met zo’n toestel te werken. “Eigenlijk moeten lassers alles vergeten wat ze geleerd hebben. Laserlassen en lassen zijn twee compleet verschillende manieren om materialen te verbinden. Je kan met laserlassen snel een mooie las leggen, maar om die ook sterk te maken moet je heel precies richten, met een constante snelheid en hoek. We spreken over een straal van 0,04 à 0,08 mm dik. Daarom leveren we een microscoop mee, zodat gebruikers hun werk kunnen controleren.”  

Voor Favoreel is dit een noodzaak om met laserlassen de juiste reputatie uit te bouwen. “Er zijn vandaag te veel cowboys op de markt”, waarschuwt hij. “Die gebruikers niet de juiste informatie meegeven.” Vooral op het vlak van veiligheid ziet Favoreel zaken waarvan hij gaat steigeren. “Het gaat om een heel geconcentreerde laserstraal die onherroepelijke schade kan aanrichten aan het oog. Er mogen op het vlak van veiligheid dan ook geen compromissen gesloten worden. Iedereen die met het toestel werkt of in de buurt ervan komt, moet een veiligheidsbril opzetten. Let daarbij goed op de kleine lettertjes: het moet gaan om brillen die geschikt zijn voor dit specifieke type lasers met een industrieel vermogen, dus zeker geen gewone lasbril of laskap.” 

Maar dat hoeft geen stukken van mensen te kosten. “Voor minder dan 150 euro kan je die al vinden. Een cabine van 40.000 euro om het laserlicht af te schermen? Het mag, maar zoals er sommigen op de markt aanbieden is het nonsens; met panelen of schermen van enkele honderden euro’s kan je hetzelfde bereiken. Er wordt de mensen onnodig veel schrik aangejaagd, omdat er nog zo weinig kennis rond is. Safety first ja, maar dan zonder misbruik te maken en gigantische prijzen te vragen.” 

Daarnaast worden er helaas verkeerde en onveilige afschermingsmiddelen aangeboden en verkocht: beschermgordijnen bijvoorbeeld die niet voldoen voor het laserlassen. Ze hebben weliswaar een DIN-certificatie voor laserbescherming (DIN12254), maar die is slechts afdoende tot maximaal 100 W (labotoepassingen dus), terwijl handlaserlastoestellen vandaag tot 3 kW gaan. Daarvoor moet afschermmateriaal volgens norm DIN12254-4 gebruikt worden. 

Toch wil Favoreel vooral het potentieel van laserlassen benadrukken. “Waar lassen werkt met een smeltbad, doen we met laserlassen eigenlijk aan microfusion, we schuiven twee materialen in elkaar. Er is geen warmte-geaffecteerde zone, bij lassen treden daar doorgaans 70 tot 80% van de verzwakkingen op. Met laserlassen, daarentegen, is er sprake van supercondensatie, waardoor de verbinding 20 tot 35% sterker wordt. Daarmee kunnen we vandaag met onze draagbare toestellen materialen tot 9 mm dikte doorlassen, en dat alles op 220 V monofasig, waardoor we tot 70% minder energie verbruiken.” 

Tweede belangrijke troef: het type materialen dat verbonden kan worden. “Ook ongelijksoortige materialen die moeilijk aan elkaar te lassen zijn, zoals messing en koper”, geeft Favoreel aan. “Dat heeft te maken met de felheid en de concentratie van het licht – onze laserlastoestellen werken met een fiber van 14 µm en hebben de hoogste lichtconcentratie in de handlaserlastoestellen – en de wall plug efficiëntie is hoger dan 52%. Maar ook de techniek en de pulsering erachter spelen hun rol.” 

De kennis die dat allemaal vereist? Ook daaraan heeft Favoreel gedacht. De laatste versie van zijn Lasermach PhotonWeld toestellen zijn uitgerust met een simpele interactieve interface. Gebruikers hoeven enkel nog het materiaal en de dikte in te geven. “De parameters worden dan vanzelf goed gezet, maar de laserlasser kan via de controleknoppen zelf nog wat spelen met het vermogen, de breedte en de frequentie voor een optimaal resultaat. In ons Democenter in Moeskroen kunnen gebruikers overigens terecht voor een demo. Dan kunnen we tonen wat voor moois er allemaal mogelijk is met laserlassen”, besluit Favoreel    

Standummer 1056